Sportowe urazy

Skręcona kostka to przypadłość stosunkowo częsta. Zdarza się ona nie tylko sportowcom. Przytrafić się może zarówno na tenisowym korcie, bieżni, jak i w życiu codziennym, wskutek złego ustawienia stopy. Najczęściej dochodzi do tego urazu, gdy na staw skokowy oraz stawy sąsiednie muszą stawić czoła gwałtownemu ruchowi, przekraczającemu dopuszczalną możliwą ruchomość tej części nogi.

Skręcona kostka to tylko jedna z możliwych przypadłości i może występować w różnym stopniu skomplikowania. W najprostszej swojej formie objawia się niewielkim obrzękiem i bolesnością, czasami towarzyszy im zasinienie poddanego urazowi miejsca. W przypadku silniejszych uszkodzeń i urazów, skręceniu towarzyszy ból nasilający się przy próbie poruszania stopą. Często dochodzi do rozerwania torebki stawowej i naciągnięcia czy nawet rozerwania więzadeł. W skrajnej postaci skręcona kostka staje się poważną kontuzją, w przypadku której niezbędna jest chirurgiczna interwencja.

Fizjoterapeuci i lekarze specjalizujący się w medycynie sportowej dostrzegają, że w tenisie profesjonalnym około 20-25% kontuzji wynika z urazów w obrębie stawu skokowego. Skręcona kostka jest najczęściej wynikiem niewłaściwego ruchu, w którym krawędź stopy traci stabilność pod wpływem ciężaru ciała na niej opartego. Wówczas najważniejszym, koniecznym działaniem jest szybkie ochłodzenie problematycznego miejsca, co prowadzi do obkurczenia naczyń krwionośnych i daje szansę zapobieżenia opuchliźnie. Następnie skręcona kostka powinna zostać usztywniona, a noga uniesiona. Ważne jest również określenie, z jakim stopniem skręcenia mamy do czynienia.

Najlepsze warunki ku temu są bezpośrednio po powstaniu kontuzji, jeszcze nim pojawi się charakterystyczny obrzęk. Ważna jest skala zniekształcenia, sprawdzenie stopnia czucia w stopie, zweryfikowanie możliwości obciążania kostki ciężarem ciała. Jeśli pełne obciążenie nogi nie jest możliwe, niezbędne jest wykonanie badania rentgenowskiego.

Po udzieleniu niezbędnej pierwszej pomocy stopa powinna zostać zabezpieczona opatrunkiem z bandaża elastycznego, z uwzględnieniem opatrunku uciskowego. Możliwie często stopa powinna znajdować się w uniesieniu. Cennym zabiegiem jest także wykonywanie poprzecznego masażu uszkodzonej struktury. W dniach kolejnych, w zależności od przebiegu dotychczasowego leczenia, powinny być wprowadzane dodatkowe obciążenia.

Dla jak najlepszego efektu działań skręcona kostka powinna zostać zabezpieczona stabilizatorem i w tej postaci ochronnej powinniśmy zacząć wprowadzać ruch, przynoszący znacznie lepsze rezultaty niż całkowite unieruchomienie kończyny. W ten sposób przywracana jest stopniowo normalna ruchomość, dzięki wprowadzaniu coraz trudniejszych i bardziej wymagających ćwiczeń. Bardzo pomocny w tym zakresie jest odpowiednio dobrany stabilizator: Gwarantuje mechaniczne wsparcie, pobudza receptory odpowiedzialne za funkcjonowanie mięśni stabilizujących staw skokowy, dla wielu sportowców jest także wsparciem psychologicznym przy powrocie na kort.

Prawidłowo dobrany do potrzeb tenisisty stabilizator ma za zadanie ograniczenie pola ruchowego występującego przy zgięciu i wyproście stopy, zabezpiecza także przed ruchem pięty na boki i zapobiega ruchomości kości skokowej i stawów stepu. Nie ma jednego, doskonałego na każdym etapie powrotu do sprawności stabilizatora. Im większa aktywność, tym większe wymagania co do stabilizatora.

W rehabilitacji nie można pominąć żadnego z etapów. Skręcona kostka może bowiem nie być jedynym problemem. Kłopoty mogą przenieść się na cały staw skokowy, mięśnie czy kości. Uraz może przenieść się również na kolano. Leczenie fizjoterapeutyczne każdorazowo ma na celu przywrócenie jak największej sprawności, w sytuacji idealnej całkowite wyleczenie kontuzji.